- Nükleer füzyon, temiz ve sınırsız enerji vaat ediyor.
- Füzyon startup’ları hızla artıyor. Son 10 yılda 50’den fazla şirket bu alanda yatırım aldı.
Nükleer füzyon, güneşin enerji üretme prensibini kullanarak karbonsuz, temiz ve sınırsız enerji sağlamayı hedefliyor. 1989’daki soğuk füzyon iddiası başarısız olsa da, bilim insanları yüksek sıcaklık ve basınçlı füzyon yöntemleri üzerine çalışmaya devam etti. 2022’de Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda bilim insanları, ilk kez net-pozitif enerji üreten füzyon reaksiyonunu gerçekleştirdi. Bu dönüm noktası, füzyon teknolojisine yatırım yapan startup’lar için büyük bir teşvik oldu.
Füzyon startup’ları, Xcimer Energy, Thea Energy ve Commonwealth Fusion Systems gibi şirketlerle hızla büyüyor. ABD, Avrupa, Kanada, Çin ve Japonya’da 50’ye yakın şirket bu alanda faaliyet gösteriyor. Geleneksel nükleer fisyon teknolojisine kıyasla, füzyonun daha güvenli, çevre dostu ve düşük atık üreten bir teknoloji olduğu savunuluyor. Ancak, ticari ölçekte enerji üretimi için gereken reaktörlerin ve altyapının geliştirilmesi en az 10 yıl sürebilir.
Startup’lar, manyetik kafesler, lazer destekli reaksiyonlar ve tokamak gibi farklı teknikleri deniyor. Yakıt olarak trityum kullanımı, füzyonun en büyük zorluklarından biri. Trityumun dünyada sınırlı miktarda bulunması nedeniyle, şirketler reaktör içinde trityum üretme teknikleri geliştiriyor. Enerji santrallerinde ticari kullanım için megawatt seviyesinde füzyon reaktörleri geliştirmek, startup’ların ana hedefi. Ancak, ITER gibi büyük ölçekli projelerin yaşadığı gecikmeler, füzyonun geleceği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Önümüzdeki on yılda, füzyon enerjisinin iklim değişikliğiyle mücadelede kilit bir rol oynayıp oynayamayacağı belirsizliğini koruyor. Ancak, uzmanlar füzyon teknolojisinin başarılı olması halinde, dünyanın enerji sorununa kalıcı bir çözüm sunabileceğini düşünüyor.
Yazının tamamını ve İngilizce orijinal halini okumak için tıklayınız…